Als compressietherapeut bij Olmed adviseert Judith van Amsterdam patiënten over de juiste compressiehulpmiddelen. De vraag aan Judith is: hoe bepaal je wat de beste compressie is en in hoeverre is samen beslissen daarbij belangrijk?
Bepalen welke compressiehulpmiddelen geschikt zijn
‘Patiënten komen bij ons via de huisarts of specialist – bijvoorbeeld de dermatoloog, (vaat)chirurg, cardioloog of internist. We maken een afspraak om de maten van arm, been of romp op te meten. Tijdens de afspraak stellen we vragen, we kijken naar de indicatie en meten de maten. Zo weten we welk hulpmiddel het meest geschikt is.
Samen beslissen
Eerlijk gezegd zeg ik: laat mij het beslissen, dan word je er echt gelukkig van! En vaak hoor ik daarna inderdaad dat het prima gaat. Ik maak de keuze voor bepaalde compressiehulpmiddelen en leg uit waarom ik voor een bepaald hulpmiddel kies en waarom dat hulpmiddel het beste past bij een patiënt. Je hebt er niets aan als een compressiehulpmiddel niet goed werkt. Natuurlijk komen er ook mensen die zelf uitgezocht hebben welke compressiehulpmiddelen ze willen hebben. Als je bijvoorbeeld een bril uitzoekt dan kies je zelf het motief. Bij compressie is dat niet zo. Zelfs een klein motief of een bepaalde kleur kan al invloed hebben op de werking. Als mensen last hebben bij het aantrekken en uittrekken van compressie dan adviseer ik ook eerder bruine TEK (therapeutisch elastische kousen) dan zwarte TEK. Een geverfde kous gaat vaak moeilijker aan!
Misschien zie je als patiënt het compressiehulpmiddel van de buurvrouw en denk je dat het ook geschikt is voor jou. Maar dat is meestal niet zo, het hulpmiddel is echt altijd persoonlijk. Als je sterke grote handen hebt, dan is een stevigere compressie kous beter, anders trek je deze snel kapot. Als je door bijvoorbeeld artrose last hebt van je handen, dan gaat een dunne TEK minder makkelijk aan. Dus dan adviseer ik ook dikkere TEK. Met daarbij eventueel aantrekhulpmiddelen en uittrekhulpmiddelen. En iemand met eczeem heeft juist baat bij compressiehulpmiddelen met bijvoorbeeld meer katoen.
Goede compressiehulpmiddelen geven geen knellend gevoel
Soms hebben mensen weerstand tegen de compressiehulpmiddelen zelf. Bijvoorbeeld omdat iemand na een operatie al eens een verbandkous moest dragen die niet lekker zat, zakte of zelfs knelde. Dan leg ik uit dat goede compressiehulpmiddelen geen knellend gevoel geeft, maar juist fijn is om te dragen. Ik hoor dan ook regelmatig, ‘het zit eigenlijk best wel lekker.’
Luister goed naar elkaar! Maar luister ook naar ons advies.
Natuurlijk kijken we tijdens de afspraak ook naar andere aandoeningen, zelfmanagement en of er aanvullende hulpmiddelen nodig zijn. Want er zijn eventueel ook andere opties, zoals de ergotherapeut of een ander type compressie.
Ik werk samen met collega’s uit verschillende vakgebieden. Met ergotherapeuten, huidtherapeuten, (oedeem)fysiotherapeuten, orthopedische schoenmakers, pedicures, wondverpleegkundigen en de thuiszorg. Door samen te werken ondervang je eventuele achteruitgang of therapie-ontrouw en anticipeer je sneller op vooruitgang en aanpassingen die nodig zijn.
En als je dan – samen met bijvoorbeeld een oedeemfysiotherapeut – een zwaarlijvige patiënt met lymfoedeem patiënt met dag en nacht compressie aan het bewegen krijgt. Ziet dat het gewicht afneemt, het probleem vermindert en de mobiliteit verbetert. Dan heb je er samen voor gezorgd dat die patiënt meer vrijheid heeft en meer controle krijgt over het eigen leven.
Leg uit waarom je voor een bepaald hulpmiddel kiest
Advies voor zorgverleners, leveranciers en patiënten
Mijn advies voor zorgverleners en leveranciers is dus: luister en leg uit waarom je ergens voor kiest. Want je doet een patiënt tekort als je meegaat in de wensen van iemand en daardoor niet de beste compressie adviseert. Tegen patiënten zeg ik: vraag waarom de compressietherapeut een bepaalde keuze maakt en gebruik de compressie, wees therapietrouw, want het hulpmiddel is een therapie. Als het over de verschillende kleuren compressie gaat, dan geef ik deze overweging mee: hoe vaak draag je het? Het elastiek van TEK dat niet regelmatig wordt gebruikt wordt slapper. Vergelijk het maar met een vergeten elastiekje in de keukenla of een oud badpak. Zwarte TEK zul je in de zomer niet zo vaak dragen. Gekleurde TEK ligt misschien ook wat vaker in de la. Bruine TEK draag je steeds, eventueel met iets gekleurds erover heen.’
Ten slotte nog een paar laatste tips van Judith: was compressiehulpmiddelen elke dag, bestel ieder jaar nieuwe compressiehulpmiddelen en trek de TEK met warm weer aan, niet uit. Want het been wordt zonder compressiehulpmiddelen bij warm weer sneller dik, zwaarder en daardoor juist warmer.’
Wil je meer weten over het onderhoud van compressiehulpmiddelen? Bekijk de tips.
Tekst: Babette Langbroek
Foto: Judith van Amsterdam
Over het verzorgen: www.olmed.nl/overige-producten/verzorging-van-kousen
