Het is de eerste keer dat we in gezamenlijkheid een module ontwikkelen en we elkaar op deze manier op de werkvloer vinden. Dat is waardevol! Samen heb je meer body. Ons doel is om deze vorm van zorg transparant te maken.
Hanneke Hendrikse is één van de initiatiefnemers van de Module Compressiehulpmiddelenzorg.
In het Generiek Kwaliteitskader
‘Wij, de NVH, NLNet en verschillende fabrikanten, zagen in 2017 dat het belangrijk was om ons aan te sluiten bij het Generiek Kwaliteitskader hulpmiddelen. We wilden de partijen die met compressiehulpmiddelen bezig zijn verbinden. Samen met Sanne van Soelen (NLNet) heb ik een start gemaakt. Tijdens een vergadering van het Generiek Kwaliteitskader hulpmiddelen vroeg ik of er ook een module compressiezorg in het kader zou passen. In eerste instantie was het niet mogelijk. In vergelijking met de andere modules waren we een kleine gebruikersgroep. Maar later werd het duidelijker dat er een groot aantal compressiehulpmiddelen waren waarbij de vergoedingstructuur onduidelijk was en die op dat moment op ‘niet vergoeden’ stonden. Dat was voor patiënten natuurlijk helemaal niet goed. Voor ons lag er toen eigenlijk een kans. Nu konden we onderbouwen dat we thuishoorden in het kader.
NLNet stelde een vragenlijst op, we schreven klachtenbrieven en probeerden zo de urgentie te onderbouwen, hoewel dat tegen de visie van het kader was. We beschreven de noodzaak van de module en gelukkig werden we opgenomen in het kader. Het werd goedgekeurd! Het kwaliteitskader zag dat we heel veel problemen hadden.’
Waarom is het nodig om in het kwaliteitskader te staan?
‘Als je niet in het kwaliteitskader staat is de kans groter dat het hulpmiddel in de toekomst uit de basisverzekering geschrapt wordt. Dat betekent niet automatisch dat er geen vergoeding meer mogelijk is. Mogelijk gaat het naar de aanvullende verzekering. Het leidt wel tot een uitzoekwerk, welke verzekering vergoedt wat. Of het hulpmiddel verdwijnt uit de vergoedingensfeer.
Het kwaliteitskader gaat over de keuze van hulpmiddelen in de thuissituatie, zoals opgenomen in de zorgverzekeringswet. Er zijn vijf modules: stoma, compressiehulpmiddelenzorg, diabetes, prothesezorg en continentie. Staat een hulpmiddel in de basisverzekering, dan wordt gekeken of het hulpmiddel effectief is. Als dat niet aantoonbaar is, dan is het de vraag of het hulpmiddel in de basisverzekering blijft. We moeten de waarde van compressiehulpmiddelenzorg blijven bewijzen en het generiek hulpmiddelen kader helpt daarbij.’
Aan het werk
‘In maart 2018 werden we in het kader opgenomen en al in november 2018 konden we aan het werk. We maakten een enorm document als voorloper en verzamelden literatuur. Dat was de basis waarmee we verder konden. Bij de eerste vergadering waren NLNet, NVFL, stichting SOHN, de Comtexgroep, vertegenwoordigers van een aantal zorgverzekeraars en leveranciers aanwezig. Fabrikanten en medisch specialisten waren meelezende partijen (geen lid van het platform). Die partijen spelen ook een zeer belangrijke rol in het hulpmiddelenkader. Het leveren van een hulpmiddel begint natuurlijk bij een voorschrift van een arts of medisch specialist. In eerste instantie is er gekozen voor een procesbeschrijving – wie zijn er betrokken bij de daadwerkelijke levering van een hulpmiddel – om daarna op de daadwerkelijke inhoud in te gaan. Deze groepen worden in een later stadium, als het straks gaat om de verdere inhoud, onmisbaar. Yvonne Heerkes is op basis van alle informatie gaan schrijven.
Met het aanvraagformulier kan het natuurlijk effectiever en sneller
In 2021 was de module klaar, of althans tot zover klaar. Komende jaren staat de implementatiefase op het programma en de module kan aangevuld worden met andere documenten. In februari 2022 werd bijvoorbeeld het generiek aanvraagformulier toegevoegd. Dat is een formulier waarmee je aanvraag kan doen van een compressiehulpmiddel dat buiten de normale aanspraken omgaat. Er zijn binnen de structuur van het vergoeden afspraken over wat er vergoed wordt binnen de contracten met leveranciers. Is er meer of iets anders nodig? Dan kan het zo zijn dat het wordt aangevraagd. Nu is het nog zo dat elke verzekering daar een eigen procedure voor heeft. Dat is ingewikkeld. We proberen met dit aanvraagformulier alles op eenzelfde wijze aan te vragen. Dit is handig voor de zorgverzekeraar, want door dit aanvraagformulier mis je geen belangrijke informatie die nodig is om een positieve beoordeling te geven. En het is handig voor de leverancier, omdat iedere verzekering dezelfde procedure heeft. Dat is natuurlijk veel effectiever en sneller.
Het beschrijven van het proces was natuurlijk een intensief traject, met veel vergaderingen en verschillende partijen en belangen. Natuurlijk heb je dan wel eens een woordenwisseling. Dan keken we hoe we de ene partij meer begrip kon krijgen voor de andere partij. Eigenlijk was dat heel mooi, je spreekt zaken uit naar elkaar.’
En nu komt er een campagne. Waarom is dat zo belangrijk?
‘Compressietherapie wordt onderschat. Het is niet zomaar even ‘kousen erbij doen’. Er is een heel breed scala van keuzemogelijkheden. De kennis van compressie kan en moet beter. We zien dat ook in de knelpunten terug die op basis van een uitvraag onder de patiënten zijn opgesteld. Om het goed uit te leggen staat er een aantal patiënt-casussen in de module. We laten in de campagne zien wie er allemaal betrokken zijn bij het proces. Artsen, zorgverleners, leveranciers, zorgverzekeraars en patiënten.
Het is niet zomaar even ‘kousen erbij doen’.
Wat wil je nog bereiken?
‘We blijven bij elkaar komen, al is dat natuurlijk minder vaak dan tijdens de jaren waarin we de module maakten. We zitten bij het platform gezamenlijk aan tafel, ook met de zorgverzekeraars. Dat is mooi, want zo kunnen we problemen met elkaar bespreken. Het is platform is een linking pin. Bijvoorbeeld: er waren problemen met de inzet van klittenbandbandages. Bij één zorgverzekeraar stond in het contract dat er gekozen werd voor óf een klittenbandsysteem óf een elastische kous. Dat kan je niet los van elkaar zien. Er zijn ook patiëntgroepen waarbij de klittenbandsystemen juist als aanvulling gebruikt worden om compressie te verhogen om zo het oedeem in bedwang te houden. Het contract is na een discussie in het platform iets aangepast en breder getrokken. Het helpt als iets besproken wordt binnen het platform. Als er een probleem is, dan kun je het breed gedragen bespreken. Samen heb je meer body.
Natuurlijk hoef je niet alles samen op te pakken. Je kijkt ook wat je als NVH, NVFL of NLNet zelf kunt doen. We signaleren samen. We vinden elkaar op het platform en brengen discussies op gang. Bespreken wat voor patiënten goed is om te doen. En verdelen de taken als dat mogelijk is. Wat doet een branche of beroepsgroep zelf en wat pakken we gezamenlijk op?’
Verder ontwikkelen en andere zorgprofessionals
‘In de toekomst willen we steeds beter kijken naar het proces en kijken welk proces er nog verbeterd kan worden. Misschien kunnen we, zoals met het aanvraagformulier, procedures en administratielast beperken. Ook evalueren we natuurlijk of de zorg rondom compressiehulpmiddelen daadwerkelijk verbeterd is. We merken bijvoorbeeld dat het aanvraagformulier nog te weinig gebruikt wordt. Daar spreken we over. Moet het beter, moeten we er meer aandacht aan besteden? Misschien trainingen opzetten?
Zo pakken we meer projecten op met steeds de vraag: kunnen we ergens iets verbeteren? Er lopen gesprekken, we zoeken verbinding.’
We maken deze vorm van zorg transparant
Waar ben je trots op?
‘Ik ben trots op het feit dat de module er ligt en dat er steeds vaker naar wordt gekeken. Het is de eerste keer dat we in gezamenlijkheid een module ontwikkelen en we elkaar op deze manier op de werkvloer vinden. Het is waardevol! We maken deze vorm van zorg transparant.’
Foto: Hanneke Hendrikse
Artikel : Babette Langbroek
